• Licencje na znak towarowy, patent

Licencja na znak towarowy,
patent i inne

Patent, prawo ochronne na znak towarowy lub na wzór użytkowy czy prawo z rejestracji wzoru przemysłowego dają Państwu wyłączne prawo m.in. do korzystania i rozporządzania wyżej wymienionymi przedmiotami własności przemysłowej. Mogą Państwo oczywiście upoważnić inne osoby do produkowania lub sprzedaży Państwa wynalazku lub jego części za odpłatnością. Licencja umożliwia Państwu zarabianie na swoim pomyśle bez samodzielnego ponoszenia dużych nakładów. Analogiczna sytuacja dotyczy innych przedmiotów własności intelektualnej.

Udzielanie/korzystanie z licencji

Jeśli chcą Państwo przyznać innej osobie pełną lub częściową licencję związaną z Państwa prawem wyłącznym, muszą Państwo (jako licencjodawca) podpisać z licencjobiorcą umowę licencyjną. Tworząc umowę licencyjną, należy pamiętać o kilku sprawach. Przede wszystkim o obszarze, jakiego licencja dotyczy oraz czy licencja ma charakter wyłączny czy niewyłączny, a po drugie – o opłatach związanych z udzieleniem licencji. Obejmują one:

  1. kwotę, jaką licencjobiorca zapłaci Państwu przy podpisaniu umowy licencyjnej; w kwocie tej znajdują odzwierciedlenie koszty poniesione przez Państwa na dokonanie wynalazku i uzyskanie ochrony;
  2. opłatę licencyjną – średnio wynosi ona ok. 5% wartości lub ceny produktu;
  3. minimalną roczną opłatę licencyjną.

Ważne jest także ustalenie opłat licencyjnych dla terytoriów nieobjętych prawem wyłącznym, którego dotyczy umowa licencyjna. Należy także określić warunki wypowiedzenia umowy i wzajemną relację prawną licencjobiorcy i licencjodawcy po wygaśnięciu umowy. W końcu – w przypadku patentu – ważne jest, aby uregulować w umowie licencyjnej kwestie dalszego rozwijania wynalazku objętego patentem.

A oto inne postanowienia umowne istotne przy tworzeniu umowy licencyjnej:

Standardy jakości

Obowiązek przestrzegania przez licencjobiorcę standardów jakości lub innych zaleceń licencjodawcy

Środki przeciwko naruszeniu

Obowiązek podjęcia przez licencjodawcę odpowiednich działań w przypadku naruszeń prawa wyłącznego lub prób jego unieważnienia; określenie roli licencjobiorcy w takich przypadkach.

Obowiązek zachowania poufności

Dopuszczalność dalszych licencji (sublicencji)

Wpis w rejestrze

W ustawodawstwach wielu krajów z faktu wpisania (lub nie) licencji do rejestru prowadzonego przez organ udzielający praw wyłącznych wynikają konsekwencje prawne. Wpis licencji do rejestru generalnie leży w interesie licencjobiorcy.

Popularne pytania związane z uzyskaniem licencji na patent czy znak towarowy

  • Żeby zyskać prawo do posługiwania się cudzym znakiem towarowym lub patentem, należy – co do zasady – zawrzeć z właścicielem znaku i/lub patentu umowę licencyjną. Umowa licencji dla swojej skuteczności musi zostać zawarta w formie pisemnej pod rygorem nieważności. W treści dokumentu najczęściej znajdują się m.in. szczegółowe informacje dotyczące obszaru korzystania z upoważnienia oraz związanych z tym opłat. Zaleca się także, aby dokonać zgłoszenia licencji w Urzędzie Patentowym, choć nie jest to obowiązkowe. Ułatwi to jednak drogę dochodzenia swoich roszczeń w razie naruszeń ze strony licencjobiorcy lub licencjodawcy.

  • Właściciel prawa ochronnego do znaku towarowego może upoważnić inne osoby do używania oznaczenia na podstawie udzielonej licencji. Licencjobiorca może wówczas posługiwać się znakiem na własny użytek w zakresie określonym w umowie licencyjnej. Licencjodawca nie traci przy tym swojego prawa, które zostaje jedynie ograniczone na rzecz innej osoby przez okres obowiązywania udzielonej licencji.

  • W uzasadnionych przypadkach Urząd Patentowy może udzielić licencji na wynalazek innym podmiotom, niezależnie od uprawnionego do prawa ochronnego. Taką możliwość dopuszcza się w przypadku, gdy patent jest nadużywany lub używanie wynalazku jest niezbędne do działań obronnych państwa, usunięcia stanu zagrożenia czy ochrony życia ludzkiego i środowiska naturalnego. Licencja przymusowa jest również w przypadku, gdy uprawniony z patentu uniemożliwia zaspokajanie potrzeb rynku poprzez odmowę zawarcia umowy licencyjnej.

  • Umowa licencyjna upoważnia inne osoby do korzystania z wynalazku w określonym zakresie. Upoważniony z licencji patentowej nie może natomiast udzielić jej dalej bez zgody uprawnionego do patentu. Sublicencyjna umowa na korzystanie z wynalazku polega na udzieleniu uprawnienia do korzystania patentu na kolejne osoby, jednak musi o tym zostać powiadomiony uprawniony z patentu i wyrazić na to zgodę. Bez tego umowa zostaje objęta sankcją bezskuteczności zawieszonej (gdy została zawarta bez zgody licencjodawcy) albo jest nieważna (jeżeli została zawarta pomimo wyraźnej odmowy wyrażenia zgody przez licencjodawcę).

    • • Licencja pełna daje prawo do nieograniczonego korzystania z wynalazku w takim samym zakresie co licencjodawca.
    • • Licencja ograniczona wskazuje konkretne obszary, w jakich może być używany patent.
    • • Licencja wyłączna wyklucza możliwość udzielenia licencji innym licencjobiorcom.
    • • Licencja niewyłączna umożliwia korzystanie z wynalazku więcej niż jednemu licencjobiorcy w tym samym czasie.
    • • Licencja otwarta polega na tym, że licencjodawca jest gotowy udzielać innym podmiotom prawa do używania wynalazku. Informacja o tym musi zostać przekazana w formie oświadczenia do Urzędu Patentowego.
    • • Licencja przymusowa daje prawo Urzędowi Patentowemu do udzielenia zgody na korzystanie z wynalazku innym osobom, jeśli zachodzą ku temu ustawowe przesłanki.

  • Licencja może zostać udzielona kilku osobom jednocześnie. Zawarcie umowy licencyjnej nie zastrzega bowiem wyłącznego prawa korzystania ze znaku towarowego lub patentu tylko wskazanemu licencjobiorcy. W odniesieniu do umów licencyjnych, których przedmiotem jest korzystanie z wynalazku, sublicencja może zostać udzielona tylko za zgodą uprawnionego z patentu, dlatego pierwotny licencjobiorca nie może swobodnie decydować o przekazywaniu swojego uprawnienia innym osobom. Odmiennie jest w przypadku licencji na używanie znaku towarowego. W tym przypadku na podstawie umowy licencji zawartej przez licencjobiorcę z uprawnionym do prawa ochronnego na znak towarowy przysługuje prawo do udzielenia sublicencji w zakresie własnego upoważnienia.

    Jeżeli umowa licencji nie stanowi inaczej, w tym samym czasie uprawniony do danego prawa może w pełni korzystać ze znaku towarowego lub patentu, nawet jeśli licencja została udzielona innym podmiotom.

  • Umowa licencyjna może zostać zawarta na czas oznaczony lub nieoznaczony. Zgodnie z prawem wygasa ona jednak w momencie wygaśnięcia prawa ochronnego na patent lub znak towarowy. Aby do tego nie dopuścić, należy pamiętać o przedłużaniu ochrony na kolejny okres, dokonując stosownej opłaty w Urzędzie Patentowym. Co do zasady, patent wygasa po 20 latach od dnia zgłoszenia wynalazku lub na skutek trwałej utraty możliwości korzystania z wynalazku. Czas ochrony znaku towarowego wynosi natomiast 10 lat od daty dokonania zgłoszenia w Urzędzie Patentowym i może być przedłużany co 10 lat bez ograniczenia czasowego.