Obowiązek używania znaku towarowego

Znaki towarowe odgrywają kluczową rolę w świecie handlu, ponieważ pomagają odróżnić produkt lub usługę od innych tego samego rodzaju na rynku. Przedsiębiorcy dążą więc do tego, aby klienci, przy pomocy znaku towarowego, rozpoznawali, doceniali i wybierali ich produkty lub usługi spośród innych. Dodatkowo, uzyskanie prawa ochronnego na znak towarowy ma za zadanie uniemożliwienie innym producentom lub dostawcom osiągania korzyści ekonomicznych poprzez oferowanie podobnych produktów lub usług oznaczanych w sposób identyczny lub podobny. Należy jednak pamiętać, że samo zarejestrowanie znaku towarowego nie wystarcza, aby zapewnić mu długoterminową ochronę, niezbędne jest podjęcie działania w postaci używania znaku.

Z jednej strony mówimy zatem o przywileju właściciela znaku towarowego, ponieważ jako jedyny może korzystać z oznaczenia. Z drugiej strony, używanie znaku jest jego obowiązkiem i wyłącznie znak używany może korzystać z pełni praw ochronnych.

Z tego wpisu dowiesz się:
– Jakie są konsekwencje braku używania znaku towarowego,
– Dlaczego używanie znaku towarowego jest obowiązkowe i jakie ma znaczenie,
– Kiedy należy rozpocząć używanie znaku towarowego, aby nie utracić prawa ochronnego,

Wymóg używania. Kiedy należy rozpocząć używanie znaku towarowego?

Używanie znaku towarowego musi rozpocząć się w ciągu 5 lat od daty jego rejestracji. Przepis wprost wskazuje, że prawo ochronne na znak wygasa, gdy znak nie był używany w sposób rzeczywisty dla towarów i usług objętych tym prawem w ciągu nieprzerwalnego okresu pięciu lat, po dniu wydania decyzji o udzieleniu prawa ochronnego, o ile nie występowały ważne powody jego nieużywania. Powyższe oznacza, że znak w momencie zgłoszenia może być związany jedynie z koncepcją, ideą jakieś działalności, która jednak w ciągu tego okresu musi się zmaterializować i zostać wdrożona.

Wymóg używania ma na celu ochronę rynku przed oznaczeniami, które zostały zarejestrowane jedynie w celu blokowania ich dla konkurencji lub oznaczeniami, które przestały być używane. Znak powinien zatem być używany w sposób rzeczywisty – tj. oznaczenie musi poprzez chronione nim towary i usługi funkcjonować na rynku. Określenie czy wymóg używania znaku został spełniony, będzie zależało od rodzaju sygnowanych nim towarów i usług oraz od okoliczności danej sprawy. Nie spełni natomiast wymogów używania znak towarowy, który używany jest jedynie do wewnętrznych potrzeb danej organizacji.

Istotne jest, aby działalność prowadzona pod znakiem miała udział w rynku, a znak był używany w sposób aktywny, poprzez np. wprowadzenie i sprzedaż towarów i/lub usług, używanie oznaczenia na opakowaniach produktów, etykietach, materiałach reklamowych, stronach internetowych, w kampaniach promocyjnych i wszelkich innych środkach komunikacji handlowej. Rzeczywiste używanie znaku towarowego ma zapewnić realizację jego podstawowej funkcji, tj. zagwarantowanie, że sygnowane znakiem towary i usługi pochodzą z konkretnego/określonego przedsiębiorstwa.  

Co w przypadku braku używania znaku towarowego?

Używanie znaku towarowego jest wymogiem ustawowym, jednak prawo ochronne na znak towarowy nie wygasa z mocy prawa, a jedynie na wniosek, do wniesienia którego uprawniona jest dowolna osoba. Wniosek o wygaśnięcie prawa ochronnego może zostać złożony w Urzędzie Patentowym RP lub w sądzie, w toku sporu, w ramach powództwa wzajemnego. W tym miejscu zaznaczenia wymaga, że wygaśnięcie prawa ochronnego na znak towarowy może dotyczyć również jedynie jego części, jeżeli znak był używany, ale w niepełnym zakresie.

Brak używania znaku towarowego może spowodować również nieskuteczną próbę zablokowania rejestracji znaku, który narusza wcześniejsze prawo ochronne. Uprawniony z wcześniejszego prawa może złożyć sprzeciw wobec zgłoszenia znaku, który jest identyczny lub podobny do jego oznaczenia. Nadto, ma także sposobność wszczęcia postępowania unieważnieniowego, o ile późniejszy znak przeszedł pozytywnie proces rejestracji. W przywołanych postępowaniach strona, której znak został zakwestionowany, ma prawo złożyć wniosek o przedstawienie dowodów używania znaku z wcześniejszym pierwszeństwem. W powyższych przypadkach, o ile stosowne i rzetelne dowody nie zostaną przedstawione lub jeżeli nie spełnią odpowiednich wymagań, organ oddali wniosek wszczynający postępowanie.

Jest zatem niezwykle istotne, aby już w momencie zgłoszenia znaku myśleć długoterminowo – przyszłościowo, ale realistycznie – co pozwoli zapewnić nam możliwie pełną żądaną ochronę uprawnienia. Zgłoszenie znaku towarowego powinno zatem zostać dokonane w takim zakresie i dla takiego asortymentu towarów i usług, w jakim występuje lub nastąpi rzeczywiste używanie oznaczenia. W przeciwnym razie znak nie skorzysta z pełni praw ochronnych, a prawo to narażone będzie na podważenie.

Zachęcamy do zapoznania się z całością artykułu, który ukazał się na łamach Rzeczpospolitej.