„Covidowe” znaki towarowe i wzory przemysłowe

Pandemia koronawirusa sprawiła, że pewne produkty czy też usługi, z których korzystaliśmy na co dzień w ograniczonym zakresie, nagle stały się niezbędne wielu osobom „tu i teraz”. Produkcja maseczek, przyłbic czy płynów antybakteryjnych ruszyła pełną parą. Z dnia na dzień wzrosła także potrzeba szybkiego przeprowadzenia testów na obecność koronawirusa, a ponadto pojawiła się konieczność opracowania odpowiedniej szczepionki.

W związku z tym nasuwa się pytanie, czy powyższe znalazło odzwierciedlenie w zgłoszeniach znaków towarowych i wzorów przemysłowych na terenie Unii Europejskiej.

Z rejestru EUIPO wynika, że do końca lutego 2020 r. zgłoszone zostało około 20 znaków towarowych zawierających słowo COVID. Sytuacja zaczęła się jednak zmieniać od marca 2020 r., kiedy to nastąpił znaczny wzrost nowych, „covidowych” zgłoszeń znaków towarowych – od tego czasu do ochrony zgłoszono około 100 nowych takich znaków (włączając w to znaki międzynarodowe z wyznaczeniem EU).

Po rozpoczęciu pandemii koronawirusa w UE zostały zarejestrowane między innymi:

• – Znak słowny CTT Corona/Covid Turbotest nr 018276300 z 22 lipca 2020 r., dla środków diagnostycznych do celów medycznych oraz usług diagnostyki medycznej (klasy: 5 i 44),
• – Znak słowno-graficzny nr 018247304 z 1 czerwca 2020 r. m. in. dla środków odkażających, rękawic czy masek na twarz oraz usług związanych ze sprzedażą produktów medycznych (klasy: 5, 10 i 35),
• – Znak słowny COVIDX na podstawie zgłoszenia międzynarodowego nr 1562076 z 19 października 2020 r., dla szczepionek (klasa 5),
• – Znak słowno-graficzny nr 018316513 z 2 października 2020 r., m. in. dla usług medycznych oraz usług w zakresie opieki zdrowotnej dla ludzi (klasa 44),
• – Znak słowny COVIDOFF nr 018285640 z 6 sierpnia 2020 r., m. in. dla areozoli bakteriobójczych i szczepionek (klasa 5).

Wiele spośród „covidowych” zgłoszeń spotkało się jednak z odmową udzielenia prawa wyłącznego, przykładowo:

• – EUIPO odrzuciło zgłoszenie słowno-graficznego znaku towarowego nr 018221656 m. in. dla: sprzętu i oprogramowania komputerowego, aparatury i urządzeń medycznych, w tym dla masek do sztucznego oddychania czy usług związanych z zarządzeniem działalności gospodarczej (klasy: 9, 10, 35, 42, 44). Urząd wskazał, że w części dotyczącej towarów i usług niezwiązanych z przeciwdziałaniem COVID-19, oznaczenie to jest sprzeczne z przyjętymi zasadami moralnymi, gdyż jego celem jest czerpanie korzyści finansowych z pandemii, która to jest wydarzeniem tragicznym. Z kolei w stosunku do pozostałych produktów medycznych, w szczególności do masek, EUIPO uznało, iż wskazane oznaczenie jest pozbawione charakteru odróżniającego i nie może pełnić funkcji oznaczania pochodzenia z uwagi na to, że bezpośrednio wskazuje na właściwości towarów wyznaczonych w zgłoszeniu, np. na ich rodzaj – maski, czy też przeznaczenie – przeciwdziałanie COVID¹ .
• – Urząd nie przychylił się także do zarejestrowania słowno-graficznego znaku towarowego COVID_19 WORLDWIDE BOARD GAME nr 018313622, który miał służyć do oznaczania gier planszowych oraz usług sprzedaży tego rodzaju produktów (klasa 28 i 35). Mimo że Zgłaszający próbował bronić się przed decyzją urzędu tłumacząc, że celem tak sygnowanych gier jest przede wszystkim dostarczanie informacji i edukacja w celu zwiększenia ochrony przed COVID – podobnie jak w wyżej wymienionym przypadku – EUIPO stwierdziło, że w wyniku pandemii umierają setki tysięcy ludzi i rejestracja tego typu znaków spowodowałaby konflikt z podstawowymi normami moralnymi² .

W przypadku wzorów przemysłowych, od marca 2021 w rejestrze EUIPO przybyło około 1000 różnego rodzaju masek medycznych, w tym przyłbic Dla porównania do marca 2020 r. w bazie Urzędu znajdowało się około 400 tego rodzaju rejestracji.

Poniżej przedstawiam przykłady wspólnotowych wzorów przemysłowych zarejestrowanych w czasie pandemii:

• – 008212815-0004 z 23 października 2020 r., klasa 29.02.

• – 007963350-0001 z 23 maja 2020 r., klasa 02.03, 02.05, 29.02.,

• – 001478374-0001 z 18 sierpnia 2020 r., klasa 29.02.,

• – 008537203-0002 z 12 maja 2021 r., klasa 29.02.

Pandemia wpłynęła praktycznie na wszystkie dziedziny naszego życia. Jak się okazuje, spowodowała także, iż w obliczu nowych potrzeb rynkowych przedsiębiorcy zaczęli dość intensywnie zgłaszać „covidowe” znaki towarowe i wzory przemysłowe. Chwilowa moda czy trwały trend?

Autor: Magdalena Wypiór / aplikantka rzecznikowska

¹Decyzja o odrzuceniu zgłoszenia znaku towarowego Unii Europejskiej nr 018221656 z dnia 29 września 2020 r.
²Decyzja o odrzuceniu zgłoszenia znaku towarowego Unii Europejskiej nr 18313622 z dnia 24 lutego 2021 r.