Ochrona prawna odmian roślin
W rozumieniu ustawy z dnia 26 czerwca 2003 r. o ochronie prawnej odmian roślin, hodowca może ubiegać się o prawo wyłączne do ochrony wyhodowanej albo odkrytej i wyprowadzonej odmiany, a także do korzystania zarobkowego z niej i odnosi się do odmian wszystkich rodzajów i gatunków roślin. Wyłączne prawo do nowej odmiany przyznaje się na wniosek hodowcy.
Gdzie ubiegać się o prawo ochronne?
Wniosek może być złożony przez hodowcę samodzielnie lub pełnomocnika, np. rzecznika patentowego.
O prawo wyłączne, hodowca może ubiegać się zarówno na poziomie krajowym jak i unijnym. Prawo unijne ma charakter nadrzędny w stosunku do prawa krajowego, a hodowca odmiany chronionej na poziomie unijnym korzysta z ochrony na terytorium całej Unii Europejskiej.
Na poziomie krajowym, prawo przyznawane jest przez dyrektora Centralnego Ośrodka Badania Odmian Roślin Uprawnych (COBRU) i obowiązuje tylko na terytorium Polski. Wykaz chronionych odmian i ich hodowców jest powszechnie dostępny i znajduje się w Księdze ochrony wyłącznego prawa (KO).
Wspólnotowe Wyłączne Prawo do Odmiany (CPVR) – ochrona na poziomie unijnym (wspólnotowym) – przyznawane jest przez Wspólnotowy Urząd Odmian Roślin (CPVO), z siedzibą w Angers we Francji.
COBORU, na wniosek hodowcy ubiegającego się o przyznanie wyłącznego prawa, sprawdza odmianę według wytycznych OWT (badanie odrębności, wyrównania i trwałości), bada jej nowość, oraz nazwę zgodnie z wymaganiami zapisanym w ustawie.
Odmiana jest odrębna, jeżeli różni się ona w sposób wyraźny co najmniej jedną właściwością od innej odmiany powszechnie znanej.
Odmiana jest odrębna, jeżeli różni się ona w sposób wyraźny co najmniej jedną właściwością od innej odmiany powszechnie znanej.
Odmianę jest trwała, jeżeli jej charakterystyczne właściwości uwzględnione przy badaniu jej odrębności, jak również inne właściwości użyte do opisu tej odmiany nie zmieniają się po jej rozmnożeniu.
Odmianę jest nowa, jeżeli przed dniem złożenia wniosku o przyznanie wyłącznego prawa jej hodowca nie sprzedał albo w inny sposób nie udostępnił do wykorzystania, w celach handlowych, materiału siewnego lub materiału ze zbioru albo nie wyraził na to pisemnej zgody.
Czas trwania prawa i co ono obejmuje
Czas trwania prawa obowiązuje od dnia wydania decyzji i trwa 30 lat w odniesieniu do odmian winorośli, drzew oraz ziemniaka i 25 lat w odniesieniu do odmian pozostałych gatunków. Prawo wyłączne oprócz odmiany, obejmuje również: materiał ze zbioru lub produkty wytworzone bezpośrednio z tego materiału; materiał siewny roślin ozdobnych i sadowniczych, jeżeli jest on ponownie używany w celach zarobkowych jako: materiał rozmnożeniowy do produkcji roślin ozdobnych, albo kwiat cięty, albo materiał siewny drzew, krzewów i bylin. Ponadto, obejmuje: pochodne, odkryte lub wytworzone z chronionej odmiany macierzystej nie będącej odmianą pochodną, które nie różnią się wyraźnie od odmiany chronionej, w przypadku których wytworzenie materiału siewnego wymaga powtarzalnego używania odmiany chronionej wyłącznym prawem.
Refundacje na zgłoszenia wynalazków i nowych odmian roślin
Warto również wspomnieć, że 26 kwietnia 2023 r. uruchomiony zostaje kolejny etap Funduszu dla MŚP The Ideas Powered for Business. Jest to inicjatywa Komisji Europejskiej dotycząca wsparcia dla MŚP realizowana w praktyce przez Urząd Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej (EUIPO). Pomoc mikro, małym i średnim przedsiębiorcom przybiera formę refundacji części opłat urzędowych związanych ze zgłoszeniami patentów oraz ochroną odmian roślin. Więcej informacji można znaleźć TUTAJ.
Zachęcamy serdecznie do zapoznania się z całością artykułu, który ukazał się na łamach Rzeczpospolitej.
Zapraszamy do kontaktu– chętnie udzielimy Państwu dalszych informacji.
Autor: Anna Gawin