Dobra niematerialne i prawne

Dobra niematerialne i prawne to składniki przedsiębiorstwa, które – mimo braku fizycznej postaci – mają istotne znaczenie gospodarcze. Stanowią one efekty twórczej pracy, wiedzy lub innowacyjności i mogą być wykorzystywane w działalności komercyjnej.

Do dóbr niematerialnych i prawnych zalicza się m.in. patenty, znaki towarowe, wzory przemysłowe, utwory chronione prawem autorskim, bazy danych, nazwy domen internetowych, a także know-how, czyli poufną wiedzę techniczną lub handlową.

Elementy te, choć niewidoczne i nienamacalne, często decydują o przewadze konkurencyjnej firmy i stanowią istotną część jej wartości rynkowej. W związku z tym wymagają odpowiedniej ochrony prawnej, zapewnianej m.in. przez przepisy prawa własności intelektualnej.

Dobra niematerialne i prawne postrzegane są dziś jako realna wartość majątkowa przedsiębiorstwa, dlatego znajdują zastosowanie w różnorodnych działaniach gospodarczych – zarówno operacyjnych, jak i strategicznych. W praktyce oznacza to możliwość ich licencjonowania, komercjalizacji, wyceny na potrzeby transakcji handlowych czy wykorzystania jako wkładu niepieniężnego (aportu) do spółki. Odpowiednio zarządzane dobra niematerialne mogą stanowić źródło dodatkowych przychodów lub zabezpieczenie w relacjach biznesowych.